Frankenstein : Een hoorcollege over Mary Shelley’s creatie in wetenschaps- en cultuurhistorisch perspectief

Mary Shelley (1797-1851) leidde een tragisch leven, met het verlies van drie kinderen en haar man, de dichter Percy Bysshe Shelley, die op dertigjarige leeftijd verdronk. Ze beheerde diens literaire nalatenschap, schreef meerdere biografische essays en in totaal vijf romans, waarvan Frankenstein verreweg de beroemdste is. Deze roman heeft als ondertitel The Modern Prometheus en is meer dan 200 jaar geleden voor het eerst gepubliceerd. De naam Frankenstein verwijst naar de naam van de persoon die het monster schiep en wordt gerekend tot de traditie van de gothic novel. Opvallende kenmerken van deze romans waren: geheimzinnigheid, verderf, verval, geesten, vampiers en krankzinnigheid. Maar Frankenstein wordt ook gezien als het eerste voorbeeld van sciencefiction met thema's als het gevaar van de wetenschap en de rol van wetenschappers, over scheppingsdrang en bovenal over het leven zélf, als biologisch fenomeen.

Jean Paul Van Bendegem, Vitalski en Johan Braeckman bespreken in dit hoorcollege het leven en meesterwerk van Mary Shelley en gaan daarbij uitgebreid in op de cultuurhistorische, wetenschappelijke en filosofische aspecten van haar creatie en de periode waarin het tot stand is gekomen.

Inhoud

College 1. De Verlichting en de Romantiek

H1. De Verlichting (JB)

H2. De Romantische reactie (JPvB)

H3. De origine van Mary Shelley (V)

College 2. Mary Shelley: een turbulent leven

H4. De schaking (V)

H5. De origine van Frankenstein (V)

H6. Vorm en inhoud van Frankenstein, Or The Modern Prometheus (JPvB)

College 3. Wetenschappelijke achtergronden

H7. De chemische revolutie (JPvB)

H8. De ontdekking en beheersing van elektriciteit (JPvB)

H9. De levensvonk: over vitalisme en spontane generatie (JB)

College 4. Meer wetenschappelijke achtergronden

H10. Geneeskunde en anatomie (JB)

H11. Het brein en de geest van het monster (JB)

College 5. Frankensteins plaats in de literatuur- en filmgeschiedenis

H12. Literaire verwijzingen in Frankenstein: van Genesis tot Goethe (JPvB)

H13. Frankenstein in Hollywood (V)

College 6. De meervoudige betekenis van het monster

H14. Wie of wat is het monster in Shelley's verhaal? De historische en filosofische betekenis van monsters (JB)

H15. Iconografie van Frankenstein, the mad scientist of niet? (JPvB)