De steenhouwster, Nan Geerings, voert al 26 jaar alle stenen beelden uit van de inmiddels beroemd geworden beeldhouwster Marin Slingerland. Het grote publiek is ervan overtuigd dat Marin haar beelden zelf houwt, en zij wordt in kunstkringen geroemd vanwege haar vakkennis. Al die jaren houdt Nan Marin trouw de hand boven het hoofd, zonder ooit naar de erkenning te verlangen die haar toekomt, want voor haar is de kunst belangrijker dan de roem. Het lijkt de ideale samenwerking te zijn, totdat Nan ernstig teleurgesteld raakt in Marin, en voor een dilemma komt te staan.
Gezel in marmer is een roman over de gecompliceerde vriendschap tussen twee vrouwen, over commercie en roem die de kunst verdringen, en over illusies die niet standhouden. Hoewel er in het boek met geen woord over wordt gerept, is het ook een roman over misvattingen. De personages zijn zich er niet van bewust dat zij de anderen en zichzelf verkeerd zien, alleen de lezer weet hoe de verschillende misvattingen er uiteindelijk toe leiden dat niemand krijgt waarnaar hij verlangt.
De pers over Gezel in marmer:
Leeuwarder Courant (Kees 't Hart):
In haar vorige romans blonk deze schrijfster al uit in een subtiele trefzekere stijl en in een genuanceerde karakterisering van haar hoofdpersonages. Ook nu is het weer raak, sterker nog, het is allemaal voor mijn gevoel nog beter, dit is een bewonderenswaardig boek. [...] Met Nan Geerings creëerde de schrijfster een indrukwekkend personage dat zich kan meten met andere grote figuren uit onze literatuur. [...] Deze roman hield me tot en met het einde helemaal bij de les. En toen het uit was zat ik er stil bij te kijken en voelde ik mezelf denken waar je als lezer altijd op hoopt: eindelijk, eindelijk weer eens een echt mooie roman.
De Groene Amsterdammer (Kees 't Hart):
Daanje is goed, zeer goed, ik schaam me gewoon het hier toch nog een keer te zeggen, het had allang overal gezegd moeten worden. Lees haar laatste boek en verwonder je.
De Groene Amsterdammer (Marja Pruis):
Een opzienbarende roman [...] die allereerst wondermooi geschreven is. [...] Dan is er de ingenieuze compositie, die reminiscenties oproept aan die andere grote kunstenaarsroman, Cat's Eye (1989) van Margaret Atwood. [...] Tot slot is er de rijkdom van het verhaal en de diepgang van de thematiek.
Sp!ts (Oene Kummer):
Van Nederlandse romans wordt wel eens gezegd dat ze de urgentie en brede blik missen om zich te kunnen meten met de beste Engelstalige romans die jaarlijks om de Booker Prize strijden. Na Casino van Marja Brouwers en Tommy Wieringa's Joe Speedboot kunnen we Gezel in marmer toevoegen aan het korte rijtje dat het wel kan.
Dagblad van het Noorden (Joep van Ruiten):
Gezel in marmer is een rijke roman, die zich op meerdere manieren laat lezen en daarbij steeds iets intrigerends prijs geeft. Met recht een staaltje indrukwekkend vakmanschap.
NRC Handelsblad (Janet Luis):
Als Gezel in marmer, om in gildetermen te blijven, bedoeld is als meesterproef, dan is Daanje voor die proef geslaagd.
