Merijntje Gijzens jeugd en jonge jaren is een bundeling van de acht romans die A.M. de Jong over de avonturen en lotgevallen van Merijntje Grijzen schreef. Het eerste deel, Merijntje Gijzens jeugd, bestaat uit Het verraad, Flierefluiters oponthoud, Onnozele kinderen en In de draaikolk. Deel twee, Merijntje Gijzens jonge jaren, omvat De grote zomer, De goede dood, Het boze gerucht en Een knaap wordt man.
De cyclus geeft een authentiek beeld van het Brabantse plattelandsmilieu aan het begin van de vorige eeuw, waarin de strijd tegen armoede en het verstikkende juk van de rooms-katholieke kerk een belangrijke rol spelen.
