Een urgent en fris pleidooi voor filosofie als medicijn tegen polarisatie
Lammert Kamphuis groeide op in een wereld van wij en zij, waarheid en leugen, wit en zwart. Tien jaar geleden brak hij met pijn en moeite los uit zijn streng religieuze milieu in de hoop daarbuiten eindelijk ruimte te vinden voor grijstinten. Tot zijn verbazing ziet hij echter dat de samenleving meer en meer gaat lijken op de fundamentalistische kerk waaruit hij zich bevrijd heeft. We worden opgedeeld in verschillende kampen, hebben weinig aandacht voor nuance en steeds minder begrip voor andersdenkenden.
In Verslaafd aan ons eigen gelijk schrijft Kamphuis filosoferen voor als medicijn tegen vastgeroeste overtuigingen. Met een verhelderende analyse en verrassend praktische tips laat hij zien hoe we onze geest kunnen trainen om leniger te worden. De samenleving als geheel, maar ook organisaties en relaties schreeuwen om deze vaardigheid. Lang leve perspectivistische lenigheid!
Carlijn
15-2-2024
Een goed boek van iemand met wie ik graag eens koffie zou drinken. Lammert gebruikt toevallig(?) citaten uit werken die ik ook heb gelezen in de afgelopen tijd en van Stef Bos, what’s not to like. Mooi onderwerp waar ik veel over wil en kan leren. Wij zijn te klein Om boven alles uit te stijgen Al hebben wij ook soms Het licht gezien De zon gaat altijd onder In ons denken Wij zijn niet Van ons ongelijk gediend - Stef Bos Wij weten meer niet dan wel We stellen echter voorop dat we van geen van de dingen die we gaan zeggen met zekerheid beweren dat het exact zo is als we zeggen. Sextus Empiricus Er is geen kant te kiezen Ze maken ons wat wijs Ze praten over zwart en wit Maar wijsheid is vaak grijs De een sterft voor een God Die de ander dood verklaart Alsof wij zijn vergeten Dat het midden nog bestaat Ben je nu de discussie aan het winnen of de ander aan het verliezen? Waarom ben je bang voor het gelijk van de ander? Onder je eigen oordeel schuilt soms een verlangen Onduidelijkheid maakt ons bang, dus proppen we mensen graag in hokjes. Maar dat maakt ons onbuigzaam Hoe meer we ons richting op onze waarheid, hoe minder oog we hebben voor de ander Krampachtig vasthouden aan je eigen gelijk is een copingmechanisme in een onzekere wereld We zien de wereld zoals we denken dat die is; confirmation bias Ons denken in de luie modus zoekt naar bevestiging van onze eigen overtuiging Cognitieve dissonantiereductie: uitsluiten van ontkrachtend bewijs Thales van Milete: het makkelijkst is advies geven aan anderen, het moeilijkste is zelfkennis. Dunning Kruger effect: we schatten onszelf hoger dan gemiddeld. Hoe stelliger iemand is, hoe groter de kans dat diegene er weinig vanaf weet Objectief kijken kost meer moeite - en je moet overtuigd zijn van je eigen gelijk om mensen mee te krijgen - Vastklampen aan je eigen gelijk heeft dus voordeel Controle hebben is van levensbelang, controle verliezen is doodsangst. Wijsheid is de mogelijk om iets op een andere manier te zien Veel dingen die we zeker denken te weten zijn niet waar. - Onwetensbewustzijn - Het is belangrijk om te weten wat je niet weet. We hebben elkaars perspectieven nodig om verder te komen Probeer eens door de ogen van de ander te kijken 1. Feitelijke waarneming 2. Dan pas oordelen/interpreteren Dostojevski: Je moet jezelf zo af en toe een dwaas vinden. Blaise Pascal: People are generally better persuaded by the reasons which they have themselves discovered than by those which have come into the mind of others. Marshall Rosenberg: Geweldloze Communicatie Rainer Maria Rilke: Men moet geduld hebben met onopgeloste zaken in het hart en proberen de vragen zelf te koesteren als gesloten kamers en als boeken die in een zeer vreemde taal geschreven zijn. Het komt erop aan alles te leven. Als je de vragen leeft, leef je misschien langzaam maar zeker, zonder het te merken, op een goede dag het antwoord in. Wat je niet weet brengt je niet in de problemen, wat je zeker weet en wat niet zo blijkt te zijn, dát brengt je in de problemen. 1. Spreek deze week tenminste drie keer trots "ik weet het niet" uit 2. Draai een overtuiging die je hebt om (Het is jammer dat... > Het is geweldig dat ...) 3. Som zoveel mogelijk positieve dingen op over iemand die je niet mag 4. Beschrijf een (positief of negatief) emotionele situatie zo objectief mogelijk (Het is ook niet meer dan...,) 5. Leer een nieuwe taal 6. Vraag iemand advies van wie je eigenlijk niet op advies zit te wachten 7. Bedenk wat de achtergrond is van je sterke opvattingen 8. Bedenk wat je tegen een goede vriendin zou zeggen 9. Presenteer je standpunten op een manier zodat ze weerlegbaar zijn 10. Volg verschillende nieuwsbronnen, zoek informatie op die ingaat tegen je overtuigingen 11. Schrijf over jezelf in derde persoons enkelvoud 12. Schrijf alle beroepen op waarvan je hebt gedacht dat ze bij je zouden passen 13. Als je boos bent, bedenk dan welke waarde daaronder ligt 14. Bezoek vaker een plek waar je mensen uit andere groepen tegenkomt
Melanie
10-9-2023
.
Om een recensie te schrijven, moet je de app downloaden