De Tweede Wereldoorlog heeft niet alleen diepe sporen getrokken door onze samenleving, maar ook geleid tot een nog altijd doorgaande stroom aan gepubliceerde getuigenissen en herinneringen. Tal van schrijvers hebben eigen ervaringen en die van anderen verwerkt in romans, verhalen, toneelstukken, poëzie en autobiografisch proza.
In deze serie colleges laat Jaap Goedegebuure zien hoe zich in de Nederlandstalige literatuur van de afgelopen vijfenzeventig jaar een ontwikkeling heeft voltrokken. Het voornamelijk zwart-wit getinte beeld van de oorlogsjaren maakte al snel plaats voor een meer genuanceerde weergave, en zelfs voor de demystificatie van een al te rooskleurig portret van de goede dan wel de foute Nederlander. Goedegebuure gaat ook in op de vraag waarom er in de Nederlandse samenleving én in de Nederlandse literatuur pas na enige decennia brede en intensieve aandacht kwam voor de moord op vele duizenden joodse landgenoten. Daarnaast komen in dit hoorcollege ook de literaire verwerkingen van de Japanse bezetting van Nederlands-Indië en de bezetting van België aan de orde.
Inhoud
H1. De Tweede Wereldoorlog als waterscheiding
H2. Verzet, collaboratie en het grote grijze midden
Jan Campert en Ida Gerhardt
H3. De demystificatie van het verzet
Simon Vestdijk
H4. Illegaliteit en gedwongen tewerkstelling in kampen
Alfred Kossmann, Bert Schierbeek, Anton Heyboer en Gerrit Kouwenaar
H5. Het verlies van het geloof in universele waarden
W.F. Hermans
H6. De absurditeit van het toeval
Harry Mulisch en Jan Wolkers
H7. Literaire getuigenissen van Joodse oorlogsslachtoffers
Etty Hillesum, Abel Herzberg, Marga Minco en Jacob Presser
H8. Het doorgeven van het oorlogstrauma aan de volgende generatie
Gerard Reve, Gerhard Durlacher, Jona Oberski, Hellema en Judith Herzberg
H9. De tweede generatie Joodse oorlogsslachtoffers
Leon de Winter, Marcel Möring, Arnon Grunberg en Jessica Durlacher
H10. Publicaties over de daders
Armando, Dirk Ayelt Kooiman en Louis Ferron
H11. Getuigenissen van kinderen van collaborateurs
Charlotte Mutsaers, Jean-Paul Franssens, Adriaan Venema en Louis Ferron
H12. De Tweede Wereldoorlog in kinder- en jeugdliteratuur
K. Norel, Jan Terlouw, Caja Cazemier & Martine Letterie
H13. Literatuur over de Japanse bezetting van Nederlands-Indië
Rob Nieuwenhuys, Rudi Kousbroek en Jeroen Brouwers
H14. De tweede generatie oorlogsslachtoffers van de Japanse bezetting
Adriaan van Dis, Alfred Birney en Theodor Holman
H15. De Duitse bezetting als inzet van de taalstrijd in België
Louis-Paul Boon, Hugo Claus en Ward Ruyslinck
H16. Vlaamse literatuur over collaboratie
Erwin Mortier, Johan de Boose, Jeroen Olyslaegers en Tom Lanoye