Wij Nederlanders zijn een twistziek volk. De vaderlandse geschiedenis

is een lange reeks conflicten en pogingen om daar een

einde aan te maken. De grote lijn in dat verhaal is een steeds verder

oprukkende beschaving en een uitdijende hoeveelheid procedures en

instellingen die alles in goede banen zouden moeten leiden.

Zouden. Want ruzie gaat vaak juist over die procedures, en wie die

vaststelt. En over organisaties, verenigingen en hun statuten. En niet

te vergeten over de notulen.

Aanvankelijk werd er vooral gebakkeleid over religieuze zaken. Ogenschijnlijk

dan, want de felste twisten gingen steevast over wereldse

aangelegenheden. Over hoe een dominee gekleed moest gaan of hoe

zijn haar moest zitten. Als regel geldt: hoe banaler de aanleiding, des

te absurder de ruzie. Zo moest in 1932 een dominee opstappen omdat

hij zijn auto in de serre van de pastorie parkeerde, terwijl de kerkenraad

wilde dat hij hem in de salon zette.

In Ruzie beschrijft Enno de Witt hoe wij in de loop der eeuwen

steeds nieuwe, en vaak lachwekkende manieren vonden om elkaar

het leven zuur te maken. De verzamelde ruzies vormen een staalkaart

van Nederlandse kleinzieligheid en koppigheid, maar de geschiedenis

van ons geruzie laat ons ook beter begrijpen wie wij zijn, waar

we vandaan komen en hoe ruzie ons land vorm heeft gegeven. Ruzie

heeft ons een georganiseerde samenleving opgeleverd, met de daaruit

voortspruitende welvaart, vrede en voorspoed.